تبیین و ارائه مدل پرورش استراتژیست در شرکت ملی نفت ایران بر اساس رویکرد نظریه داده بنیاد

یکی از رویکردهایی که امروزه نه‌تنها در ایران بلکه در جهان مطرح است مسئله ترسیم چشم‌انداز و تدوین استراتژی است. در این رابطه، نقش و اهمیت وجود استراتژیست‌ها در سازمان بر کسی پوشیده نیست. از این روست که "طراحی الگوی پرورش استراتژیست در شرکت ملی نفت ایران" به‌عنوان هدف اصلی از انجام این پژوهش کیفی  بر اساس رویکرد نظریه داده بنیاد در نظر گرفته شده است.  اهداف فرعی این پژوهش، شناسایی ابعاد (مقولات اصلی)، شرایط علّی، عوامل مداخله‌گر (پیش برنده و بازدارنده)، راهبردها و پیامدهای اثرگذار بر پرورش استراتژیست در شرکت ملی نفت و نیز شناسایی مهم‌ترین مؤلفه‌های موردنظر در مقوله‌ی مرکزی یا همان تفکر استراتژیک، بوده است . این پژوهش از نظر هدف در دسته‌ی پژوهش‌های کاربردی، از نظر سطح در دسته پژوهش‌های اکتشافی و از منظر روش‌شناختی در دسته‌ی پژوهش‌های کیفی با رویکرد نظریه داده بنیاد -طرح نظام‌مند- قرار دارد. داده‌های پژوهش توسط مصاحبه‌های عمیق نیمه ساختاریافته از نمونه‌ی پژوهش (24 نفر از خبرگان صنعت و دانشگاه) گرداوری شده، سپس با کدگذاری اقدام به شناسایی ابعاد، مقولات اصلی و زیر مقوله‌ها و مفاهیم مرتبط با هر یک از کدهای به‌دست‌آمده نمودیم. پس از به دست آمدن جدول کدگذاری محوری و گزینشی، مدل پارادایمی پژوهش کشف شد و نوع ارتباط  ابعاد و مؤلفه‌های پرورش استراتژیست  به دست آمد. نتایج تحقیق نشان‌دهنده 11 مقوله اصلی و 24 مقوله فرعی و 98 مفهوم بود، که در قالب مدل پارادایمی شامل: شرایط  علّی ( عوامل فردی، عوامل سازمانی و گفتمان سازی)، مقوله‌ی مرکزی تفکر استراتژیک (دید سیستمی، تفکر مفهومی، آینده‌نگری و نگرش فلسفی)، عوامل مداخله‌گر (محیطی برون و درون‌سازمانی)، عوامل زمینه‌ای (بستر فرهنگی، زمینه یادگیری، عوامل روان‌شناختی و استقلال سازمانی، راهبردهای استعدادیابی و جذب و نگهداشت) و پیامدها (توسعه تفکر استراتژیک و استقرار نظام دیده‌بانی) در شرکت ملی نفت پدیدار شد و روابط بین ابعاد مختلف آن را نشان داد. در نهایت، یافته‌های حاصل از این پژوهش منجر به کاوش الگویی برای پرورش استراتژیست در شرکت ملی نفت ایران شد.